اعداد در زبان ترکی استانبولی
اگر قصد تحصیل در مدارس یا دانشگاه های ترکیه و یا مهاجرت به این کشور را دارید یادگیری زبان ترکی یکی از اولین گام های آمادگی شما برای سفر به این کشور است. یکی از مهمترین مواردی که در آموزش زبان ترکی جز مباحث پایه ای می باشد شمردن و اعداد در زبان ترکی استانبولی است. در این مطلب قصد داریم اعداد اصلی و ترتیبی در زبان ترکی استانبولی و نحوه تلفظ آنها را به صورت ساده آموزش دهیم.
اعداد در زبان ترکی
اعداد در زبان ترکی استانبولی به دو گروه اصلی تقسیم می شوند : اعداد اصلی و اعداد ترتیبی. نکته مهم در یادگیری اعداد در زبان ترکی استانبولی این است که آنها از یک قاعده خاص پیروی می کنند. به عبارت دیگر شما با یادگیری اعداد 0 تا 9 و مضارب 10 به راحتی می توانید تا بی نهایت بشمارید. برای درک بهتر این موضوع در ادامه با ما همراه باشید.
اعداد 0 تا 9 در زبان ترکی
برای یادگیری تلفط اعداد 0 تا 9 فایل صوتی زیر را گوش کنید و اعداد را در جدول همراه شکل نوشتاری آنها دنبال کنید.
| sıfır | 0 |
| bir | 1 |
| iki | 2 |
| üç | 3 |
| dört | 4 |
| beş | 5 |
| altı | 6 |
| yedi | 7 |
| sekiz | 8 |
| dokuz | 9 |
تمرین
در تصویر زیر شروع به شمردن تعداد تخم مرغ ها به تفکیک رنگ نمایید و تعداد نهایی هر رنگ را پیدا کنید.
مضارب 10 در زبان ترکی
برای یادگیری مضارب 10 در زبان ترکی (10-20-30-40-50-60-70-80-90) فایل صوتی زیر را گوش کنید و شکل نوشتاری و تلفظ اعداد را در جدول دنبال کنید.
| on | 10 |
| yirmi | 20 |
| otuz | 30 |
| kırk | 40 |
| elli | 50 |
| altmış | 60 |
| yetmiş | 70 |
| seksen | 80 |
| doksan | 90 |
برای یادگیری مضارب بزرگتر 10 و شمارش تا میلیارد در زبان ترکی فایل صوتی زیر را گوش کنید و اعداد و تلفظ آنهارا در جد.ل دنبال کنید.
| yüz | 100 |
| bin | 1000 |
| bir milyon | 1,000,000 |
| bir milyar | 1,000,000,000 |
| bir trilyon | 1,000,000,000,000 |
قاعده شمارش اعداد در زبان ترکی
همانظور که در ابتدا اشاره شد شما فقط کافی است اعداد 0 تا 9 و مضارب 10 را حفظ کنید. شمارش بقیه اعداد اصلی در زبان ترکی استانبولی قاعده کلی ساده ای دارد. این قاعده به این شکل است که اعداد را کنار یکدیگر قرار می دهید. برای درک بهتر به مثال های زیر توجه کنید:
| عددهای 10 و 1 کنار هم قرار گرفته اند | on bir | 11 |
| عددهای 10 و 7 کنار هم قرار گرفته اند | on yedi | 17 |
| عددهای 20 و 2 کنار هم قرار گرفته اند | yirmi iki | 22 |
| عددهای 100 و 1 کنار هم قرار گرفته اند | yüz bir | 101 |
| عددهای 2 و 100 و 40 و 9 کنار هم قرار گرفته اند | iki yüz kırk dokuz | 249 |
| عددهای 12 و 1000 و 100 و 20 و 5 کنار هم قرار گرفته اند | on iki bin yüz yirmi beş | 12125 |
| عددهای 50 و 4 و 1000 و 7 و 100 و 50 کنار هم قرار گرفته اند | elli dört bin yedi yüz elli | 54750 |
| عددهای 1000000 و 8 و 100 و 4 کنار هم قرار گرفته اند | bir milyon sekiz yüz dört | 1000804 |
اعداد ترتیبی در زبان ترکی
برای ساختن اعداد ترتیبی از 4 پسوند inci, – ıncı , -uncu , -üncü استفاده می کنیم. انتخاب هریک از این پسوند ها با توجه به قانون هماهنگی حروف صدادار انجام می شود. این قاعده و قانون در جدول زیر قابل مشاهده است. نکته قابل توجه این است که اگر عددی با حرف صدادار در الفبای زبان ترکی تمام شود، مثل عدد iki ، حرف صدادار پسوند حذف می شود.
| پسوند | آخرین حرف صدادار |
| ıncı | a , ı |
| inci | e , i |
| uncu | o , u |
| üncü | ö , ü |
به نمونه های جدول زیر توجه کنید:
| اعداد ترتیبی | معادل ترکی استانبولی |
| اول | Birinci |
| دوم | Ikinci |
| سوم | Ucuncu |
| چهارم | Dorduncu |
| پنجم | Besinci |
| ششم | Altinsi |
| هفتم | Yedinci |
| هشتم | Sekizinci |
| نهم | Dokuzuncu |
| دهم | Onuncu |
| بیستم | Yirminci |
| سی ام | Otuzuncu |
| صدم | Yuzuncu |
| هزارم | bininci |
در ویدئو زیر می توانید تلفظ درست اعداد ترتیبی را به صورت تصویری یاد بگیرید:
قاعده نرم شدن صامت : کلماتی که به صامت‌های p- ç- t- k ختم می‌شوند، اگر پسوندی بگیرند که با حروف صدا دار یا مصوت آغاز می‌شود، صامت پایانی آنها نرم شده و به ترتیب به b- c- d- ğ تبدیل می‌شوند. برای مثال در اعداد ترتیبی می بینیم که در عدد چهار(dört)، حرف «t» طبق قاعده “نرم شدن صامت” به «d» تبدیل شده است: dördüncü
نمایش اعداد ترتیبی به این شکل است بعد از رقم نقطه گذاشته می‌شود. همچنین در بعضی موارد بعد از عدد علامت ‘ گذاشته شده و پسوند نوشته می‌شود. به مثال های زیر توجه کنید:
1’inci = 1. = birinci
3’üncü = 3. = üçüncü
اعداد اعشاری در زبان ترکی
تلفظ و نوشتار اعداد اعشاری در این زبان بسیار ساده است. کافی از زمانی که به علامت نقطه یا اعشار می رسیم از کلمه “virgül” استفاده کنیم. به مثال های جدول زیر توجه کنید:
| sıfır virgül beş | 0.5 |
| bir virgül yedi yüz beş | 1.705 |
| kırk sekiz virgül sıfır on iki | 48.012 |
| üç yüz beş virgül sıfır sıfır sekiz | 305.008 |
اعداد کسری در زبان ترکی
در زبان ترکی استانبولی برای بیان اعداد کسری از عبارت « تقسیم بر » استفاده می شود که معادل آن “bölü” است. بنابراین یادگیری و خواندن اعداد کسری در این زبان بسیار ساده است. به مثال‌های جدول زیر توجه کنید:
| dört bölü beş | 4/5 |
| iki bölü yedi | 2/7 |
| on üç bölü doksan yedi | 13/97 |
اعداد منفی در زبان ترکی
برای منفی کردن اعداد از کلمه “منفی” که معادل آن در ترکی “eksi” است استفاده می کنیم. به مثال های جدول زیر توجه کنید:
| eksi bir | 1- |
| eksi seksen yedi | 87- |
| eksi iki yüz elli | 250- |
| eksi bin iki yüz altmış dört | 1264- |